Home Yazılar Güneş Kremi, Güneş Yanığı ve Cilt Kanseri

Güneş Kremi, Güneş Yanığı ve Cilt Kanseri

yazan KAAN YILANCIOĞLU

Çalışmalar güneş kremi kullanımının hem melanom dışı hem de melanom cilt kanseri riskini azalttığını göstermiş olsa da, bazı uzmanlar bu iddiayı destekleyen bilimsel kanıtların gücünü sorgulamaktadır. Ulusal Kanser Enstitüsü (NCI) bile güneş kreminin cilt kanseri riskini azaltıp azaltmadığının “bilinmediğini” kabul etmekte ve “bunu kanıtlamak için yeterli çalışma yapılmadığını” belirtmektedir. Ancak bu, güneş kreminin özellikle kanser riskini dolaylı olarak artırabilecek güneş yanığını önlemek açısından faydalı olmadığı anlamına gelmez.

Cilt kanserinin önlenmesi ve güneş kremi arasındaki doğrudan bağlantılara ilişkin sorular öncelikle titiz ve sağlam prospektif çalışmaların eksikliği etrafında dönse de, sağlık hizmetleri önerileri sunan birçok kuruluş hala güneş kremi kullanımını ve cildin korunmasını teşvik etmektedir. NCI’ye ek olarak, Hastalık Kontrol Merkezleri (CDC), Amerikan Dermatoloji Akademisi Derneği (AAD), Amerikan Kanser Derneği (ACS) ve Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) güneş kremi kullanımını tavsiye etmektedir.

Güneş kremi ile cilt kanserinin önlenmesi arasında doğrudan ilişki kurmanın bir diğer zorluğu da cilt kanseri türlerinin çeşitliliğinde yatmaktadır. Cilt kanseri genel bir malignite değildir ve aslında cilt kanserinin çeşitli alt tipleri mevcuttur.

En sık teşhis edilen iki cilt kanseri olan bazal hücreli karsinom (BCC) ve skuamöz hücreli karsinom (SCC) nadiren metastaz yapar. Onkologlar, bazen melanom dışı cilt kanserleri olarak da adlandırılan BCC ve SCC’yi çoğu vakada etkili bir şekilde tedavi edebilir ve bu da olumlu bir istatistikle sonuçlanır: ABD’de yılda sadece yaklaşık 2.000 kişi bu malignitelerden ölmektedir.

Melanom dışı cilt kanserleriyle karşılaştırıldığında melanom, özellikle geç teşhis edildiğinde çok daha ciddi bir hal alabilmektedir. ACS, 2023 yılında yaklaşık 100.000 yeni melanom vakası olacağını tahmin etmektedir. Lokalize melanom vakaları %99’dan fazla sağkalım oranına sahipken, uzak yayılımlı melanom teşhisi konulan hastaların yalnızca yaklaşık %32’si teşhisten beş yıl sonra hayatta kalacaktır.

Neyse ki, güneş yanığı ve cilt kanseri arasındaki bağlantı çok daha az nüanslıdır. Şiddetli güneş yanığı öyküsü, bireyin melanom riskini artırır. Bir çalışma, herhangi bir yaşta meydana gelen beş güneş yanığının melanom riskini iki katına çıkardığını göstermiştir. Dolayısıyla, güneş kremi güneş yanığını kesinlikle önleyebildiğinden, cildi koruyabilen önemli bir araç olmaya devam etmektedir.

Genel olarak, güneş kremi, güneş yanığı da dahil olmak üzere cilt kanserine yol açabilecek cilt hasarını önlemek için nispeten düşük riskli bir yaklaşım sağlar. Güneş aynı zamanda kemik yoğunluğunu desteklemek için gerekli olan D vitamini için de önemli bir kaynaktır, bu nedenle güneşe biraz maruz kalmak faydalıdır. Tıpkı cilt kanseri riski ve güneş kremi arasında kesin bir bağlantı olduğuna dair kanıtlar gibi, güneş kremi ve D vitamini arasındaki bağlantılar da kısmen sınırlı uzun vadeli prospektif çalışmalar ve güneş koruma faktörleri (SPF) arasındaki potansiyel farklılıklar nedeniyle nüanslı kalmaktadır.

You may also like

Leave a Comment